Працоўная пенсія для самазанятасці

   Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 27.12.2018 №500 "аб дзяржаўным сацыяльным страхаванні" прадастаўлена права фізічным асобам, якія ажыццяўляюць дзейнасць, якая не адносіцца да прадпрымальніцкай (далей – самазанятасці асобы), удзельнічаць у дзяржаўным сацыяльным страхаванні.
   Такія грамадзяне як рамеснікі, грамадзяне, якія аказваюць цырульні, касметычныя паслугі, Рамонт абутку, гадзін, пашыў адзення, паслугі фатографа, рэпетытарства і ставяцца да самазанятасці асобам. Поўны пералік відаў дзейнасці агавораны артыкулам першай Грамадзянскага кодэкса і артыкулам 337 Падатковага кодэкса.
Самазанятасці грамадзян з 1 студзеня 2019 года прадастаўлена права для фарміравання сваёй будучай пенсіі. Для гэтага яны павінны выплачваць абавязковыя страхавыя ўзносы ў бюджэт фонду. Памер абавязковых страхавых узносаў складае 29% ад вызначанага імі самастойна даходу, але не менш чым з памеру мінімальнай заработнай платы з улікам індэксацыі (даведачна: мінімальная сума узносаў за травень 2019 года складае 95,70 руб.). Выплачваючы абавязковыя страхавыя ўзносы, яны фармуюць свой страхавы стаж на пенсію.
   Разбярэмся ў вызначэнні страхавога стажу. Існуе два выгляду стажу-гэта страхавой і агульны стаж. Страхавы стаж фармуюць перыяды з выплатай абавязковых страхавых узносаў: гэта асноўнае месца працы, прадпрымальніцкая, творчая дзейнасць, за якія выплачаныя ўнёскі ў бюджэт фонду альбо наймальнікам, альбо самастойна. Агульны стаж фарміруецца як з выплатай узносаў, так і без выплаты: у яго могуць уваходзіць перыяды навучання ў вышэйшай або сярэдне-спецыяльнай установе, ваенная служба і іншыя. Страхавы стаж вызначае права на працоўную пенсію, а агульны стаж ўплывае на яе памер. У цяперашні час у 2019 годзе для таго, каб набыць права на працоўную пенсію неабходна 17 гадоў страхавога стажу, гэта значыць з выплатай абавязковых страхавых узносаў. Гэтая працягласць расце, кожны год павялічваецца на 6 месяцаў да дасягнення 20 гадоў.
   Каб пачаць фармаваць свой страхавы стаж самазанятаму грамадзяніну неабходна стаць на ўлік у органы Фонду сацыяльнай абароны насельніцтва Міністэрства працы і сацыяльнай абароны далей – Фонд).
   Для гэтага самазанятаму грамадзяніну, які выявіў жаданне быць сацыяльна застрахаваным, неабходна звярнуцца ў раённы аддзел фонду па месцы жыхарства, прадаставіць пасведчанне асобы і дакумент, які пацвярджае ажыццяўленне дзейнасці: квітанцыя аб аплаце адзінага падатку, рамеснага збору альбо іншае, запоўніць бланк заявы аб пастаноўкі на ўлік у органах фонду. З гэтага моманту самазанятасці грамадзянін з'яўляецца плацельшчыкам абавязковых страхавых узносаў.
   Наступны этап-гэта выплата абавязковых страхавых узносаў. Яны выплачваюцца не пазней 1 сакавіка года наступнага за справаздачным. За 2019 год абавязковыя страхавыя ўзносы павінны быць выплачаныя не пазней за 1 сакавіка 2020 года, аднак унёскі можна выплачваць штотыдзень, штомесяц, штоквартальна, як зручна самому самазанятаму асобе. Выплата узносаў ажыццяўляецца праз банкаўскія ўстановы, праз касы, тэрміналы з дапамогай АРІП, SMS-банкінгу, інтэрнэт-банкінгу-усімі даступнымі спосабамі праз банкаўскія паслугі. Абавязковыя страхавыя ўзносы выплачваюцца менавіта за перыяд ажыццяўлення дзейнасці. Самазаняты грамадзянін, да прыкладу, у 2019 годзе працаваў паўгода, альбо ён працаваў штомесяц, але няпоўныя месяцы, тут выплата узносаў праводзіцца прапарцыйна адпрацаванаму часу.
Пасля выплаты узносаў трэба адзін раз у год не пазней 31 сакавіка года, наступнага за справаздачным годам, задэклараваць свае перыяды ажыццяўлення і (або) неажыццяўлення дзейнасці. Перыяды дэкларуюцца шляхам прадастаўлення дакументаў персаніфікаванага ўліку. Самазаняты грамадзянін звяртаецца ў раённы аддзел, запаўняе формы і ўяўляе. Форма запаўняецца з дапамогай праграмнага комплексу, які можна ўзяць пры рэгістрацыі ў раённым аддзеле, альбо спампаваць на сайце Фонду. Калі самастойна не атрымліваецца запоўніць, на сайце ёсць видеоинструкция па запаўненні формы і таксама інспектар раённага аддзела акажа практычную дапамогу для запаўнення дадзенай формы. Гэта ўсе этапы, якія павінен здзяйсняць самазанятасці для таго, каб удзельнічаць у сваім пенсійным будучыні.