Ашмянская Дзіцячая школа мастацтваў адзначыць сваё 70-годдзе

Сёлета Ашмянская Дзіцячая школа мастацтваў адзначае сваё 70-годдзе. За гэтыя гады каля двух тысяч таленавітых хлопчыкаў і дзяўчынак сталі яе выпускнікамі. Вядома, не ўсе з іх — выдатныя музыканты, мастакі або танцоры, аднак шматаблічны свет мастацтва падарыў ім асаблівае бачанне прыгожага.

Кропка адліку-1951 год

Школа мастацтваў у Ашмянах пачынае адлік з 1951 года, калі было прынята рашэнне аб адкрыцці ў горадзе музычнай школы. Установе было дадзена памяшканне па вуліцы Міцкевіча, выдзелены сродкі на набыццё музычных інструментаў і абсталявання. У школу былі накіраваныя 4 выкладчыкі: па фартэпіяна-Бэла Юр'еўна Аксельрод, па баяну-Іван Францавіч Касцючэнка, па тэарэтычных дысцыплінах-Браніслава Якаўлеўна Вергліб і Міхаіл Адамовіч Жаўрыд.

Бэла Юр'еўна Аксельрод скончыла музычную вучэльню па класе ксілафона, але так як спецыялістаў не хапала, ёй давялося перакваліфікавацца і выкладаць фартэпіяна. Па ўспамінах вучняў, Бэла Юр'еўна была "цёплая, як мама", але справядлівая і строгая. Яна прапрацавала ў школе больш за 25 гадоў. У пачатку 80 - х з сям'ёй эмігравала ў Ізраіль, дзе пражывае да гэтага часу.

Дырэктар школы Міхаіл Адамавіч Жаўрыд быў не толькі выдатным педагогам, але і шмат увагі надаваў прафарыентацыі, выяўленні і прыцягненні дзяцей да вучобы. У 1958 годзе ён узначаліў Смаргонскую музычную школу, перадаўшы сваю справу новаму дырэктару Д. М. Дарашуку. Школа пераехала ў будынак па вуліцы Савецкай, 105.

Праз некалькі гадоў педагагічны калектыў папоўніўся яшчэ адным спецыялістам-Мікалаем Дзмітрыевічам жыхаром, які выкладаў фартэпіяна, скрыпку і хор, у школьным аркестры педагогаў іграў на балалайцы.

Дзякуючы гэтым выдатным музыкам, якія стаяць ля вытокаў развіцця школы, пасляваеннае пакаленне дзяцей мела магчымасць адысці ад суровай рэчаіснасці і акунуцца ў свет прыгожага, Сапраўднага, вечнага. У першы год існавання ў школе вучыліся 9 дзяцей, у 1952-53 навучальным годзе — ужо 59. У пачатку 60 - х на базе школы былі адкрыты 10-месячныя курсы падрыхтоўкі баяністаў-дырыжораў для калгасных Дамоў культуры. На іх вывучалі тэорыю музыкі, харазнаўства, дырыжыраванне, практычную гульню на баяне. Такія класы працавалі і на выездзе - у калгасных клубах.

З дрэсіроўшчыкаў, але без зарплаты

У 60 - я гады дырэктарам школы стаў Рэнэ Антановіч Кахановіч. Рэнэ нарадзіўся ў сям'і эмігрантаў з Францыі. Закончыўшы Брэсцкае музычнае вучылішча па класу акардэона, ён прыехаў працаваць у Ашмяны. У гэты перыяд у Савецкім Саюзе акардэон быў сімвалам буржуазнай культуры, і Рэнэ Антановіч стаў выкладаць баян. Дзякуючы яму ў школе нароўні з хорам стаў дзейнічаць школьны аркестр.

Рэнэ Антонавіч удзельнічаў у самадзейнасці раёна. Ён быў ідэйным натхняльнікам і стваральнікам эстраднага ансамбля пры раённым Доме культуры. Рэнэ Коханович асабіста ездзіў у Ленінград купляць для ансамбля саксафоны. Паездка была звязана з рызыкамі, бо саксафон лічыўся "ідэалагічна празаходнім" музычным інструментам. У выніку інструменты былі набыты, але не ўдалося пазбегнуць скандалу. На абарону музыкаў стаў дырэктар раённага Дома культуры Павел Данілаў. У якасці пакарання было прынята рашэнне не звольніць, а пазбавіць на месяц заработнай платы ўдзельнікаў ансамбля.

Рэнэ Антановіч быў таленавітым музыкам, аранжыроўшчыкам і самадзейным кампазітарам. Ён напісаў "Ашмянскі вальс", які стаў візітнай карткай Ашмянскага раёна на многія гады.

Шырэй круг, музыка кліча

Іван Сямёнавіч Загнетаў у 1971 годзе стаў дырэктарам школы, змяніўшы на гэтай пасадзе Рэнэ Кахановіча. Іван Сямёнавіч быў адным з першых выпускнікоў школы. Ён скончыў яе па класе баяна. У гады сваёй працы Іван Сямёнавіч сутыкнуўся з праблемай цякучасці кадраў-маладыя спецыялісты адпрацоўвалі па размеркаванні і з'язджалі. Дырэктар стаў агітаваць вучняў музычнай школы паступаць у музычныя вучылішчы, даваў кірункі на навучанне. Многія выпускнікі працягваюць традыцыі свайго настаўніка, навучаючы музыцы дзяцей у самых розных кутках Беларусі. У першыя гады яго працы 85 хлопцаў старанна авалодвалі музыкай. У школе мелася 5 піяніна, 6 баянаў і акардэонаў, магнітафон і тэлевізар. Загнетаў прапрацаваў дырэктарам 27 гадоў. За гэты час школа пераехала ў будынак, якое размяшчалася ў цэнтры горада па вуліцы Савецкай, 88.

У перыяд савецкага часу была шырока распаўсюджаная мастацкая самадзейнасць. На кожным прадпрыемстве і ў арганізацыях існавалі хоры, аркестры, танцавальныя і вакальныя групы. Настаўнікі школы забяспечвалі арганізацыю творчага працэсу, а таксама прафесійны ўдзел у гэтых калектывах.  У 60-70-я гэта былі Міхаіл Якаўлевіч каралёў, Іван Станіслававіч Навасельскі, Васіль Сцяпанавіч каралёў, Леанід Казіміравіч Міклашэўскі, Мікалай Рыгоравіч Розенберг, а ў 80-90-я — Іосіф Іосіфавіч Войнюш, Віктар Людвігавіч Аленскі, Марына Канстанцінаўна Хадаровіч, Наталля Барысаўна Будзіловіч, Ала Іванаўна Грыневіч, Тамара Фёдараўна Ждановіч, Тамара Яўгенаўна Грынцэвіч.

У канцы 50-х гадоў мінулага стагоддзя дзейнічаў філіял школы ў г. Смаргонь, з 1974 - у Жупранах, з 1983 — у Гальшанах, з 2001 - у мураванай Ашмянцы.

Шмат сіл і старання аддаў музычнай школе Мікалай Рыгоравіч Розенберг, выкладаў сальфеджыа, музычную літаратуру, кіраваў хорам. У Ашмянах ён таксама вядомы як самадзейны кампазітар, які супрацоўнічае з мясцовымі паэтамі-аматарамі.

Творчая сям'я з кожным годам расце

У 1998 годзе дырэктарам Ашмянскай музычнай школы стала Жанна Алойзьеўна Мажэйка, якая ўзначальвае школу на працягу 22 гадоў. У гэты час навучальная ўстанова змяніла свой статус-стала школай мастацтваў. Адкрыліся новыя аддзяленні. У 2001 годзе-мастацкае і Народнае харавое, у 2003-харэаграфічнае. Ансамбль народных інструментаў "Карусель «у 2003 годзе атрымаў званне» Народны«, а ў 2007 гэта ж званне атрымаў інструментальны ансамбль»добры настрой". Школьны хор "сугучча" ў 2016 годзе стаў узорным. У 2015 годзе школа ўзнагароджана дыпломам III ступені абласнога конкурсу "Установа культуры года«, у 2017 — дыпломам лаўрэата раённага конкурсу»Установа культуры і адукацыі года".

Школа па праву ганарыцца сваімі выпускнікамі. Сярод іх Валянціна Рэут-настаўнік сярэдняй школы №3 г. Ашмяны, былы кіраўнік узорнага хору "тоніка", Людміла Пясецкая-выкладчык, мастацкі кіраўнік і дырыжор Камернага жаночага хору Лідскага дзяржаўнага музычнага каледжа, лаўрэат прэміі ім. Аляксандра Дубко, Валерый Каспяровіч-лаўрэат міжнародных конкурсаў, кампазітар Ніна Бабіцкая-ролік, актрыса Нацыянальнага акадэмічнага драматычнага тэатра ім.М. Горкага Вольга Здзярская, лаўрэат міжнародных конкурсаў домрыстка Наталля Даўляшэвіч (Драгунова), лаўрэат конкурсаў, выкладчык Лідскага музычнага каледжа Аліцыя Рамановіч (Кукунова), выкладчык Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта культуры і мастацтваў Вадзім Лукашэвіч і многія іншыя.

Дарэчы, выпускнікі школы складаюць большую палову цяперашняга педагагічнага калектыву.

Цэлыя сямейныя дынастыі музыкаў выхавала школа: Проніны, Дарашук, Дзенісенка, Альферавіч-Грыневічы, Каралевы, Жоўняровічы, Карасёвы, Рагачовы, Міцэвічы, Лукашэвічы, Міклашэўскія, Гайдукевічы.

У школе разам з народнымі і ўзорным працуюць яшчэ некалькі творчых калектываў: дзіцячы ансамбль гітарыстаў «Фіеста», фальклорны дзіцячы інструментальны ансамбль «Весялушкі», дзіцячы хор «Вясёлка», ансамбль скрыпачоў «вясёлыя струны», Дзіцячая вакальная група «Маячок», дзіцячы аркестр народных інструментаў, фальклорна-харавыя дзіцячыя гурты «Крынічка» і «Шчодрыца», вакальна-інструментальны ансамбль «Санрайз», вакальная група настаўнікаў «Грацыя», інструментальны ансамбль «інтрыга».

З кожным годам творчая сям'я дзяцей і педагогаў расце. 440 вучняў і 43 настаўнікі 1 верасня 2019 года атрымалі доўгачаканы падарунак-чатырохпавярховы будынак былога аграрна-эканамічнага каледжа, а разам з ім-ўтульнасць і прастор для творчасці. Так што новыя вяршыні яшчэ наперадзе. Іх абавязкова дасягнуты вучні і выпускнікі Ашмянскай дзіцячай школы мастацтваў.

Ашмянскі Веснік