Самострой: ўзаконіць або знесці?

   Жаданне ўладкоўваць сваё жыллё і рабіць яго больш камфортным ўласціва шматлікім. Так, на ўчастку побач з домам з'яўляюцца спачатку гараж, затым-хлеў, а потым-і альтанка з лазняй. Мала хто задумваецца, што для ўласнай жа бяспекі неабходна выконваць патрабаванні будаўнічых нормаў і правілаў, а таксама архітэктурнага і горадабудаўнічага заканадаўства. Свая зямля, лічыць уладальнік ўчастка, – будую, што хачу. Але ці так гэта?    За тлумачэннямі мы звярнуліся да начальніка ўпраўлення архітэктуры будаўніцтва і жыллёва-камунальнай гаспадаркі Ірыне Рома.    Што лічыцца самавольным будаўніцтвам?    - Ірына Мікалаеўна, як быць упэўненым у тым, што адрамантаваны дом, прыбудова да яго, новы гараж або хлеў маюць права існаваць? І Што рабіць, каб пабудова на ўчастку не патрапіла пад вызначэнне "самавольнае будаўніцтва"?    - Самавольнае будаўніцтва-адно з асноўных парушэнняў, якое дапускаюць забудоўшчыкі. У адпаведнасці з артыкулам 223 Грамадзянскага кодэкса Рэспублікі Беларусь гэта дзейнасць асобы па стварэнні або змяненні нерухомай маёмасці шляхам будаўніцтва, рэканструкцыі (прыбудовы, надбудовы, перабудовы) капітальнага будынка (будынка, збудавання), калі яна ажыццёўлена: на самавольна занятым зямельным участку; на зямельным участку, выкарыстоўваным не па мэтавым прызначэнні альбо прадастаўленым дзяржаўным органам, якія не маюць паўнамоцтваў на прыняцце адпаведнага рашэння, і (або) без правядзення аўкцыёну, калі прадастаўленне зямельнага ўчастка магчыма толькі па выніках аўкцыёну, і (або) прадастаўленым з парушэннем устаноўленай чарговасці прадастаўлення зямельных участкаў, і (або) без папярэдняга ўзгаднення месца размяшчэння зямельнага ўчастка, калі ў адпаведнасці з заканадаўчымі актамі патрабуецца яго правядзенне; без атрымання неабходных дазволаў на будаўніцтва, рэканструкцыю альбо без праектнай дакументацыі.    Іншымі словамі, нельга пабудаваць дом, зрабіць прыбудову да яго або ўзвесці любую гаспадарчую пабудову на ўчастку без згоды выканкама.    Самавольная пабудова - не ўласнасць. Што ў гэтым страшнага?    - Ці праўда, што пабудаваная без названых дазволаў пабудова не з'яўляецца ўласнасцю чалавека, яе ўзвёў?    - Паводле заканадаўства, такая пабудова знаходзіцца ва ўласнасці дзяржавы. Чалавек не можа карыстацца і распараджацца ёю па сваім меркаванні: прадаваць, здаваць у арэнду, дарыць або здзяйсняць іншыя здзелкі. Таксама да яе нельга правесці камунікацыі: газ, каналізацыю, электрычнасць.    Акрамя таго, за розныя віды самавольнага будаўніцтва КаАП прадугледжана адміністрацыйная адказнасць у выглядзе штрафаў: ад 20 да 50 базавых велічынь - для фізічных асоб; ад 20 да 100 базавых велічынь - для індывідуальных прадпрымальнікаў; да 500 базавых велічынь-для юрыдычных асоб.    Можа, нават пад знос    - Але ж, наколькі я разумею, пакаранне не вызваляе ад неабходнасці прыводзіць будынак і дакументы на яго ў парадак?    - Цалкам дакладна. Для самой пабудовы таксама будуць наступствы. Так, пры будаўніцтве на самазанятым участку выканкам прыме рашэнне знесці яе і ўсталюе для гэтага тэрмін. Знос будынка вырабляецца за свой кошт, а пры парушэнні тэрмінаў вам пагражае штраф.    Калі вы адхіліліся ад праекта або пабудавалі будынак, якое па ім не прадугледжана, вам прыйдзецца альбо знесці пабудову, альбо прывесці яе ў ранейшы стан.    Ідучы насустрач чалавеку, выканкам можа прыняць рашэнне аб надзяленні вас правам уласнасці, рэгістрацыі і ўвядзенні ў эксплуатацыю пабудаванага будынка. Але гэта дапушчальна толькі ў тым выпадку, калі яно не парушае будаўнічыя, Супрацьпажарныя і санітарныя нормы.    А як па правілах?    - З таго, што вы распавялі, відавочна, што любую будоўлю і нават перапланіроўку лепш рабіць па ўсіх правілах. Чаму трэба прытрымлівацца, каб пазбегнуць клопатаў?    - Для любога будаўніцтва ў першую чаргу неабходна мець зарэгістраваны ва ўстаноўленым парадку зямельны ўчастак. Права уласнасці альбо пажыццёвае спадчыннае валоданне на зямельны ўчастак павінна пацвярджацца пасведчаннем аб дзяржаўнай рэгістрацыі ў дачыненні да зямельнага ўчастка або дзяржаўны акт на зямельны ўчастак. Ажыццяўляць будаўніцтва на зямельным участку, не мае дзяржаўнай рэгістрацыі, забаронена. Самавольная пабудова ў гэтым выпадку падлягае зносу.    Нават пры наяўнасці такіх дакументаў нельга кіравацца правілам: мая зямля – як хачу, так і ладу. Хоць нярэдка адбываецца менавіта так. Размяшчэнне пабудоў на прадастаўленым зямельным участку рэгламентуюцца рознымі нарматыўнымі актамі. Па атрыманне дазволу неабходна звярнуцца ў мясцовы выканкам. Затым трэба вырабіць праект. І толькі пры наяўнасці дазволу на будаўніцтва і праектнай дакументацыі, узгодненай ва ўстаноўленым парадку, можна прыступаць да будаўніцтва.    Забудоўшчыку важна таксама памятаць, што пры істотных адхіленнях ад распрацаванага праекта пабудова набудзе статус самавольнай.    Больш падрабязную інфармацыю і кансультацыю па кожнаму канкрэтнаму нагоды будаўніцтва можна атрымаць ва ўпраўленні архітэктуры, будаўніцтва і жыллёва-камунальнай гаспадаркі райвыканкама. Тым, хто плануе пачынаць будоўлю, такой магчымасцю ўжо сапраўды грэбаваць не варта, бо інакш можна трапіць у непрыемную сітуацыю, дазвол якой запатрабуе шмат сіл, часу і грашовых сродкаў. АВ